امروزه به دلیل کمبود منابع آب، استفاده از آب چاه امری رایج است. آب چاه میتواند در بیشتر صنایع استفاده شود، به شرطی که کیفیت آن به سطح مطلوب برای آن صنعت برسد.
برای تبدیل آب چاه به آب شرب قابل استفاده در صنایع، ابتدا آب چاه باید از نظر میکروبی و شیمیایی مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد.
چون آب چاه سختی بالایی دارد، باید از دستگاه سختیگیر استفاده کرد. با توجه به اینکه در این مقاله فقط به بررسی دستگاه سختیگیر آب چاه میپردازیم، در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتری پیرامون نحوه محاسبه سختی گیر رزینی، اجزا و عملکرد سختی گیر رزینی دارید، بر روی لینک سختی گیر رزینی کلیک نمایید.
سختی گیر آب چاه چیست؟
همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شده است، آب چاه به علت عبور از مناطق زیرزمینی دارای مقادیر بیشماری آهک، منیزیم و کلسیم است، که عامل اصلی سختی آب میباشد.
سختیگیر آب چاه دستگاهی است که به منظور حذف سختی آب و بهبود کیفیت آن طراحی شده است. سختی آب عموماً به دلیل وجود املاح معدنی مانند کلسیم و منیزیم ایجاد میشود و آبهای با این خصوصیات به عنوان آب سخت شناخته میشوند. این ویژگیها میتوانند مشکلات متعددی برای مصرفکنندگان و سیستمهای آبیاری خانگی و صنعتی ایجاد کنند.
عملکرد دستگاه سختی گیر آب چاه
عملکرد سختی گیر آب چاه بر اساس اصول تبادل یون بنا شده است. در این فرآیند آب وارد محفظهای حاوی رزینهای تبادل یون میشود. این رزینها قابلیت جذب یونهای کلسیم و منیزیم و آزادسازی یونهای سدیم را دارند. بدین ترتیب وقتی آب از میان این رزینها عبور میکند، یون کلسیم و منیزم خود را از دست میدهد و سختی موجود در آن کاهش می یابد و آب نرم تولید میشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص رزین سختی گیر کلیک نمایید.

انواع سختی گیر آب چاه
سختی گیرهای آب چاه از لحاظ عملکرد به سه دسته کلی تقسیم میشود که در جدول زیر به آن اشاره شده است.
نوع سختیگیر | عملکرد | ویژگیها |
سختیگیر رزینی آب چاه | تبادل یونی که کلسیم و منیزیم را با سدیم جایگزین میکند. |
|
سختیگیر الکترو مغناطیسی آب چاه | استفاده از میدان الکترومغناطیسی برای تغییر ساختار کلسیم و منیزیم |
|
سختیگیر مغناطیسی (مگنتی) آب چاه | استفاده از مگنتها برای تغییر خواص فیزیکی مواد سختیزا |
|
از بین سه نوع سختیگیر، سختیگیرهای رزینی معمولاً کارایی بالاتری در حذف سختی آب دارند، در حالی که سختیگیرهای الکترو مغناطیسی و مگنتی به دلیل سهولت در نصب و نگهداری در برخی موارد میتوانند گزینههای مناسبی باشند.
سختی گیرهای آب چاه از لحاظ جنس بدنه به دو دسته کلی تقسیم میشود که در جدول زیر به آن اشاره شده است
نوع سختیگیر | مواد ساخت | مزایا | معایب |
سختیگیر فلزی آب چاه | فولاد یا استیل ضدزنگ | دوام و استحکام بالا- مقاومت در برابر حرارت | احتمال زنگزدگی و خوردگی- نیاز به نگهداری بیشتر- قیمت بالاتر |
سختیگیر FRP آب چاه | فیبر تقویتشده پلاستیکی | سبک و قابل حمل - مقاومت عالی در برابر خوردگی- عایق حرارتی -طول عمر بالا- قیمت مقرون بهصرفه | محدودیت در سایز مخازن برای ظرفیتهای زیاد |
کاربرد سختی گیر آب چاه
سختیگیر به عنوان یک تجهیز کاربردی در مدیریت کیفیت آب به ویژه در مناطق روستایی و صنعتی که از منابع آب زیرزمینی استفاده میشود، نقش حیاتی دارد.
- کاهش سختی آب چاه
سختی گیرهای آب چاه به منظور کاهش یونهای کلسیم و منیزیم در آب طراحی شدهاند. این یونها باعث تشکیل رسوب در لولهها و تجهیزات آبیاری میشوند که میتواند منجر به کاهش کارایی سیستمها شود. با کاهش سختی آب، عمر تجهیزات افزایش یافته و هزینههای نگهداری کاهش مییابد.
لازم به ذکر است که دستگاه سختی گیر رزینی آب چاه فقط برای کاهش سختی آب کاربرد دارد در صورتی که آب دارای ذرات معلق نامحلول، بو، طعم و مزه باشد دستگاه سختی گیر جوابگو کار شما نیست در این صورت بهتر است از هوزینگهای سه مرحلهای استفاده کرد.
مرحله اول این هوزینگ، فیلتر 5 میکرون قرار دارد که ذرات تا قطر 5 میکرون را از آب حذف میکند. مرحله دوم این هوزینگ شامل فیلترهای کربنی میباشد که بو،مزه و رنگ را از آب حذف میکند و در آخرین مرحله فیلتر 1 میکرون قرار میگیرد که اگر ذراتی از دو مرحله اول عبور کرد، به طور کامل حذف شود و آب قابل استفاده گردد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره هوزینگ و فیلتر میکرونی کلیک نمایید.
- محافظت از سیستمهای لولهکشی و تجهیزات
آب سخت باعث ایجاد رسوبهای کلسیم و منیزیم در لولهها و تجهیزات میشود. این رسوبها میتوانند به مرور زمان موجب کاهش جریان آب و افزایش فشار سیستم شوند. سختیگیرها با جلوگیری از تشکیل این رسوبات به افزایش عمر مفید سیستمهای لولهکشی و تاسیسات آبرسانی کمک میکنند.
- کاربرد در صنعت
در صنایع مختلف مانند صنعت نساجی، مواد شیمیایی و غذا، آب با سختی زیاد میتواند تأثیر منفی بر روی فرایندهای تولید بگذارد. استفاده از دستگاه سختی گیر در این صنایع به بهبود کیفیت محصولات نهایی و افزایش بهرهوری کمک میکند.
- کاهش مصرف مواد شیمیایی
استفاده از دستگاه سختی گیر همچنین میتواند به کاهش نیاز به مواد شیمیایی در فرایندهای تصفیه و نرمسازی آب کمک کند. این موضوع نه تنها به صرفهجویی در هزینهها کمک میکند بلکه اثرات زیستمحیطی ناشی از استفاده از مواد شیمیایی را کاهش میدهد.

چرا باید برای آب چاه از سختی گیر استفاده کرد؟
استفاده از سختیگیر برای آب چاه به چند دلیل اصلی اهمیت دارد:
- صرفهجویی اقتصادی
هزینههای ناشی از تعمیر و نگهداری تجهیزات به دلیل رسوبهای کلسیم و منیزیم میتواند بالا باشد. با استفاده از سختی گیر این هزینهها کاهش یافته و خرید تجهیزات جدید نیز کمتر میشود.
- بهبود عملکرد شستشو
استفاده از آب نرم کیفیت شستشو را افزایش میدهد و نیاز به مواد شوینده را کاهش میدهد، که این امر در مصرف بهینه منابع مؤثر است.
- حفاظت از پوست و مو
آب سخت میتواند باعث خشکی و آسیب به پوست و مو شود. با کاهش سختی آب افراد با استفاده از آب نرمتر تجربهای بهتر و لطیفتر برای پوست و موهای خود خواهند داشت.
- بهبود کارایی سیستمهای حرارتی
در سیستمهای گرمایی مانند بویلرها رسوبات ناشی از آب سخت میتوانند کارایی سیستم را کاهش دهند. سختی گیرها با جلوگیری از تشکیل این رسوبات عمر مفید سیستم را افزایش میدهند.
- افزایش عمر لوازم خانگی
استفاده از آب نرم باعث میشود که لوازم خانگی (مانند ماشین لباسشویی و ظرفشویی) کمتر دچار آسیب و کاهش عملکرد شوند که در نتیجه به طول عمر بیشتر آنها کمک میکند.

در نتیجه استفاده از سختیگیر برای آب چاه نه تنها کیفیت آب را بهبود میبخشد، بلکه منجر به صرفهجویی اقتصادی و افزایش بهرهوری در صنایع مختلف میشود.
مزایا و معایب استفاده از سختی گیر برای آب چاه
- با کاهش رسوب در تجهیزات، تعمیرات سیستمهای حرارتی و برقی کاهش مییابد و عملکرد کلی سیستمها بهبود مییابد.
- سختی آب چاه میتواند به لوازم خانگی مثل ماشین لباسشویی و ظرفشویی آسیب بزند، در حالی که آب نرم عمر این تجهیزات را افزایش میدهد
- آب چاهی که دارای سختی زیادی است است با صابون و مواد شونده به خوبی واکنش نمیدهد و همین امر مشکلات زیادی در استحمام و شستشو ایجاد میکند. استفاده از دستگاه سختی گیر آب چاه سبب جلوگیری از این مشکلات میشود.
- سختی بیش از حد آب چاه سبب ایجاد لک بر روی ظروف و لباس ها میشود که با نصب دستگاه سختیگیر رزینی این مشکل برطرف میشود.
همچنین از معایب آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عملکرد دستگاه سختی گیر به این صورت است که چون دو یون مفید کلسیم و منیزیم از آب را حذف میکند و یون سدیم به آب تزریق میکند طی این فرایند آب سخت به آب نرم تبدیل میشود و در نتیجه آب خروجی از دستگاه سختیگیر رزینی آب چاه برای شرب و کشاورزی قابل استفاده نمیباشد. برای رفع این مورد باید از شیر میکس و ترکیب آب نرم با آب ورودیه به دستگاه استفاده کرد.
- دستگاه سختی گیر رزینی آب چاه فقط سختی آب را کاهش میدهد و هیچ تاثیری بر روی ذرات معلق، رنگ، بو و حتی TDS آب ندارد و برای کاهش ذرات معلق و بو باید از فیلتر شنی و فیلتر کربن استفاده کرد و همچنین برای کاهش TDS آب باید از دستگاه تصفیه آب استفاده نمایید.
عوامل مؤثر بر قیمت دستگاه سختی گیر رزینی آب چاه
- نوع و برند: جنس بدنه سختی گیر، برند شیر و رزین در قیمت نهایی سختی گیر آب چاه تاثیرگذار هست.
- ظرفیت و اندازه: هر چه سختی آب و دبی آب چاه زیاد شود ظرفیت دستگاه بزرگتر میشود و بدیهی است دستگاههای با ظرفیت بالاتر معمولاً قیمتی بالاتر دارند.
- هزینههای حمل و نصب: هزینههای جانبی مثل حملونقل و نصب نیز بر قیمت نهایی سختی گیر آب چاه تأثیر دارد.

استفاده از سختیگیر آب چاه به عنوان یک راهکار مؤثر برای بهبود کیفیت و کاهش سختی آب در صنایع مختلف و مصارف خانگی اهمیت زیادی پیدا کرده است. با توجه به مشکلات ناشی از آب سخت، از جمله رسوبگذاری در تجهیزات، آسیب به لوازم خانگی و کاهش کارایی سیستمهای حرارتی، خرید سختی گیر آب چاه میتواند به میزان قابل توجهی این موانع را برطرف کند.
سختیگیرهای رزینی با عملکرد تبادل یونی، قادر به کاهش غلظت یونهای کلسیم و منیزیم در آب هستند؛ هرچند که این دستگاهها به تنهایی نمیتوانند ذرات معلق و سایر آلودگیها را حذف کنند و بنابراین نیاز به استفاده از تجهیزات تکمیلی مانند فیلترهای شنی و کربنی نیز احساس میشود.
نظرات کاربران